دنیای آب

à    بیش از 5/1 میلیارد نفر دسترسی به آب سالم و کافی ندارند. اگر اقدامات صورت نگیرد این رقم تا سال 2025 به 3/2 میلیارد نفر افزایش خواهد یافت.

à     از کل آب روی زمین 5/97 درصد آن آب شور بوده و از 5/2 درصد آب خام باقیمانده، 70 درصد آن به صورت یخ در قطبهاست، 30 درصد بقیه به صورت رطوبت خاک بوده و یا در سفره های آب زیر زمینی موجود است. همچنین کمتر از یک درصد آب خام دنیا مستقیما قابل استفاده بشر بوده و در دریاچه ها، رودخانه ها، مخازن و در منابع آب زیر زمینی که با قیمت مناسبی قابل استخراج می باشد موجود است.

à     اگر کل آب دنیا در یک گالن جا بگیرد، آب شرب قابل دسترس فقط به اندازه یک قاشق غذاخوری است.

à     پیش بینی می شود 50 درصد از جمعیت مردم دنیا دسترسی به بهداشت کافی نداشته باشند.
 انسان قادر است حدود یک ماه، بدون غذا زندگی کند، درصورتی که بدون آب فقط یک هفته می تواند زنده بماند.

à    هر فردی روزانه به چهار تا پنج گالن آب برای زندگی نیاز دارد.
آمریکائی ها به طور متوسط روزانه حدود پنج گالن آب در منزل مصرف می کنند.

à    یک خانوار آفریقایی به طور متوسط روزانه حدود پنج گالن آب مصرف می کنند.

à    بیش از 200 میلیون ساعت توسط زنان و کودکان مونث، صرف جمع آوری آب از منابع موجود در محیط زندگی شان که اغلب آلوده است، می شود.

à    به طور تخمینی 60 تا 70 درصد از جمعیت روستایی در کشورهای در حال توسعه نه دسترسی به منابع آب سالم و قابل دسترس دارند و نه از سرویس مناسب فاضلاب برخوردار هستند.
تاسیسات آب با موفقیت حدوداً 50 درصدی روبرو بوده اند.

à    بر اساس گزارش UN ، بیست درصد از جمعیت جهان در 30 کشور با کمبود آب روبرو می باشند. پیش بینی می شود تا سال 2025 این رقم به 30 درصد جمعیت کل جهان در 50 کشور برسد.

à    بعضی از شهرهای بزرگ مانند پکن ، بئونس آیرس ، لیما و مکزیکوسیتی برای تامین آب به شدت به آبهای زیر زمینی وابسته اند. مطمئناً وابستگی به سفره های آب زیر زمینی که تغذیه مجدد آنها سالها طول می کشد ، پایدار نخواهد بود.

à    مردم فقیر جهان در کشورهای در حال توسعه به طور متوسط به ازای یک لیتر آب 12 برابر بیشتر از افرادی که دسترسی به سیستم های آب شهری دارند هزینه می پردازند. از این رو آنها آب کمتری استفاده می کنند و اغلب آب مصرفی آنها کثیف و آلوده است.

à    هر دلاری که صرف کودکان می شود اعم از تامین بهداشت یا آب بهداشتی، حدود هفت دلار در بخش خدمات عمومی بلند مدت صرفه جوئی می شود.

آبان نام فرشته ی آب است. ایرانیان باستان نگهبانی ماه هشتم سال و روز دهم هر ماه را بر عهده ی این فرشته می دانستند.

"ان" در این کلمه (برخلاف آنچه در برخی منابع آمده است) علامت نسبت نیست، بلکه نشانه ی جمع است که البته امروز کاربرد خود را از دست داده است. یکی از یشتهای اوستا به نام عنصر آب " آبان یشت " نامیده شده که مطالب آن شامل 2 قسمت است که قسمتی از آن در مدح و توصیف " ناهید" فرشته ی آب است.

آب از عناصری است که نزد ایرانیان باستان مقدس و ایزدی محسوب می شد. از روزگاران کهن در ایران همچون جهان بینی کهن سومری اعتقاد به نقش آفرینندگی آب در نظام جهان وجود داشته است. از این رو " آناهیتا" یعنی پاک و بی آلایش یا " ناهید"همچون ایزد بزرگ آب و باروری ستایش شده است .

ابوریحان بیرونی در کتاب آثار الباقیه اشاره می کند: "اسفند روز (خور) و اول گاهنبار دوم است. در این روز بود که خداوند آب را آفرید. هشتمین ماه سال و دهمین روز ماه به نام این عنصر "آبان" نامیده شده است."

عنصر آب دارای دو فرشته نگهبان است:یکی به نام "اپم پنات" (apemnapat) و دیگری "آناهیتا" یا "ناهید" که به عنوان فرشته ی مخصوص آب از آن یاد می شود ودر آبان یشت از جلال وعظمت آن سخن رفته است. اسم کامل این فرشته "اردوسیور ناهید" است و چون مؤنث است گاهی کلمه بانو هم به اول آن اضافه می گردد.

آب با3عنصر دیگر (خاک - باد- آتش) در مجموع عناصر 4 گانه یا به قول حکمای اسلامی "امهات اربعه" را تشکیل می دهند. این امهات تحت تاثیر "آباء سبعه" (هفت اجرام یا هفت ستاره: قمر- عطارد- زهره- شمس- مریخ- مشتری- زحل) موالید ثلاثه (جماد و نبات و حیوان ) را موجب می شوند.

ایران سرزمینی است خشک و با نزولات آسمانی کم، بطوری که اگر میانگین بارش در سطح کره زمین را که حدود 860 میلی متر تخمین زده شده است را با متوسط بارش سالانه ایران که رقمی حدود 240میلیمتر است مقایسه کنیم، ملاحظه می کنیم که بارش در ایران حتی کمتر از یک سوم متوسط بارش در دنیاست. علاوه بر این زمان ریزش نزولات جوی و محل ریزش آنها نیز با نیاز بخش کشاورزی، که مصرف کننده اصلی آب در کشور می باشد، مطابقت ندارد.

اکثر شهرهای ایران نیز در مناطقی واقع هستند که به رودخانه هایی که جریان آب آنها مستقیماً از رواناب حاصله از بارندگی ها تأمین شده باشد، دسترسی ندارند. بنابراین باید پذیرفت که خشکی در ایران یک واقعیت اقلیمی است و این ما هستیم که باید خود را با آن سازگار کنیم . برای زیستن در خشکی چاره کار شناخت اقلیم و سازگاری با آن است نه مقابله با آن. البته با تمام خسارت هایی که از خشکسالی عاید کشور می شود، هنوز بر اساس معیارهای موجود، ایران جزء کشورهای کم آب تلقی نمی شود.

معیاری که برای پرآبی یا کم آبی یک کشور بکار برده می شود، سرانه منابع آب قابل تجدید در آن کشور است. در حال حاضر با توجه به جمعیت جهان مقدار آب تجدید شونده دنیا حدود 6500 متر مکعب در سال برای هر نفر است. اما این مقدار بطور یکنواخت تقسیم نشده است. بطوری که در بعضی مناطق دنیا مقدار آن زیاد ودر برخی جاها بسیلر کم می باشد. متخصصان برنامه ریزی آستانه 1000 متر مکعب در سال را  برای هر نفر را مرز کم آبی برای هر کشور تعیین کرده اند. بطور مثال در مصر این رقم30، در قطر40، در لیبی160 و در عربستان 140 متر مکعب در سال برای هر نفر است که تمام آنها جزء کشور های کم آب جهان محسوب می شوند. در ایران با در نظر گرفتن جمعیت کنونی کشور ، مقدار سرانه آب تجدید شونده حدود 1500متر مکعب در سال برای هر نفر تخمین زده می شود که با این حساب جزء کشور های با تنش آبی محسوب می شود و نه کم آب.

اما توزیع آب در مناطق جفرافیایی کشور نا مناسب است. بطوریکه در مقیاس کوچکتر قسمت اعظم مناطق آن کویری و خشک است و بخصوص این که جمعیت ایران در حال رشد است و دیر یا زود کشور در ردیف کشورهای کم آب قرار خواهد گرفت. با روند کنونی رشد جمعیت و مصرف آب در کشور، پیش بینی می شود که در سال 1400سرانه آب قابل تجدید کشور به کمتر از 1250متر مکعب برسد که با مشکلات فراوانی مواجه خواهیم شد.